In de moderne samenleving is alcohol een belangrijk onderdeel van sociale interacties en ontspanning, maar de impact ervan op onze gezondheid wordt vaak onderschat. In deze blog duiken we dieper in de complexe relatie tussen alcoholconsumptie en de gezondheid van ons lichaam en ons brein. We onderzoeken niet alleen de korte- en langetermijneffecten van alcoholgebruik, maar komen ook met adviezen rondom alcoholconsumptie en besteden aandacht de relatie tussen alcoholgebruik en mogelijke tekorten aan essentiële voedingsstoffen die daarbij kunnen optreden. Of je nu af en toe een drankje doet of regelmatig consumeert, het is essentieel om je bewust te zijn van de gevolgen die alcohol kan hebben op je algehele gezondheid.
De invloed van Alcohol op het Menselijk Lichaam
Alcohol heeft een breed scala aan invloeden op het menselijk lichaam, variërend van korte termijn effecten tot lange termijnschade. Effecten van alcoholinname op de korte termijn treden met name op bij de hersenen, de spijsvertering, bloedvaten en het hart en bij de nieren en het urinestelsel.
Op de langere termijn, bij langdurig alcoholmisbruik, kan er schade optreden aan het lichaam, denk hierbij aan leverziekten, cognitieve achteruitgang en verslaving, hartaandoeningen, meer risico op verschillende soorten kanker en bovendien verzwakt alcohol het immuunsysteem. Hierdoor wordt het lichaam vatbaarder voor infecties.
Ook kan alcohol bijdragen aan psychische stoornissen zoals stemmingsstoornissen, angst en depressie.
Kortom, alcohol heeft een uitgebreide invloed op vrijwel elk orgaansysteem in het lichaam. Overmatig of langdurig gebruik van alcohol kan ernstige, levensbedreigende aandoeningen veroorzaken.
Alcoholmetabolisme: Het pad van Alcohol door het Lichaam
Het metabolisme van alcohol in het menselijk lichaam is een complex proces dat plaatsvindt in verschillende fasen, van opname tot uitscheiding.
Opname: Zodra alcohol wordt gedronken, komt het via de mond en slokdarm in de maag terecht. Een klein deel van de alcohol kan al in de maag worden geabsorbeerd. De aanwezigheid van voedsel in de maag kan de opname van alcohol vertragen. Een volle maag zorgt ervoor dat alcohol langzamer in de dunne darm terechtkomt, waar de meeste absorptie plaatsvindt. Na absorptie in de dunne darm komt alcohol via de darmwand in de bloedbaan terecht.
Verspreiding door het Lichaam: Zodra alcohol is geabsorbeerd, wordt het snel door de bloedbaan verspreid naar verschillende organen en weefsels. Alcohol is oplosbaar in zowel water als vet, waardoor het zich gemakkelijk kan verspreiden in het hele lichaam.
Vanwege de goede doorbloeding bereikt alcohol snel de hersenen, waar het zijn effecten op het centrale zenuwstelsel uitoefent.
Metabolisme: De lever is het belangrijkste orgaan voor de afbraak van alcohol. De lever breekt de alcohol af tot aceetaldehyde. Dat is een giftige irriterende stof, die de organen aantast en is onder andere verantwoordelijk voor de kater. Hierna wordt de aceetaldehyde afgebroken tot azijnzuur. In de derde en laatste stap wordt azijnzuur afgebroken tot water en kooldioxide.
Uitscheiding: Water en kooldioxide worden via urine en ademen uitgescheiden.
Hoe Alcohol de Hersenen beïnvloedt
Alcohol beïnvloedt de hersenen op verschillende manieren, afhankelijk van de hoeveelheid en frequentie van gebruik. Op korte termijn vermindert het remmingen door de activiteit van bepaalde neurotransmitters te versterken, wat kan leiden tot impulsief gedrag en verminderde coördinatie. Het verstoort ook het geheugen en vermindert het oordeelsvermogen, wat risicovolle beslissingen kan veroorzaken.
Langdurig en zwaar alcoholgebruik kan leiden tot het verlies van hersenweefsel en blijvende hersenschade, waaronder geheugenverlies, cognitieve achteruitgang, en aandoeningen zoals alcohol gerelateerde dementie en het syndroom van Korsakov. Daarnaast verhoogt het de kans op verslaving en psychische aandoeningen.
Alcoholpromillage en de effecten op ons gedrag
Hoewel het effect van bepaalde hoeveelheden alcohol van verschillende factoren afhankelijk is zoals lichaamsgewicht, geslacht, leeftijd, genetica, gezondheidstoestand, hydratatie en tolerantie, geven we hieronder een indicatie waar we uitgaan van een ervaren drinker:
0 tot 0,5 promille, 1-3 glazen, ontspannen, ontremd: Je polsslag en ademhaling versnellen. Je krijgt een warm gevoel. Smaak, reuk en gezichtsvermogen gaan achteruit en je voelt minder pijn. Je eetlust neemt toe en je moet vaker plassen.
0,5 tot 1,5 promille, 3-7 glazen, aangeschoten: Stemming en gedrag veranderen duidelijk. Je overschat jezelf. Je geheugen, reactiesnelheid en coördinatie verminderen en het beoordelen van situaties gaat moeilijker. Links en rechts van je gezichtsas neem je steeds minder waar.
1,5 tot 3 promille, 7-15 glazen, dronken: Alle eerder genoemde effecten versterken. Ook ga je je overdreven emotioneel gedragen en je zelfkritiek verdwijnt. Je gezicht wordt rood, zwelt op en je pupillen vergroten. Je kan misselijk worden en braken.
3 tot 4 promille, 15-20 glazen, laveloos: Je zintuigen verdoven en je bent in de war en afwezig; wat je hoort en ziet dringt nauwelijks tot je door.
4 promille en hoger, 20-25 glazen en hoger, knock-out, alcoholvergiftiging: Je ademhaling en polsslag vertragen zo sterk dat je in coma kunt raken en zelfs kunt doodgaan: je ademhaling stopt of je krijgt een hartstilstand.
De langetermijneffecten van Alcoholgebruik
Zoals eerder besproken kan er op de langere termijn, bij langdurig alcoholgebruik, schade optreden aan het lichaam. We bespreken hieronder uitgebreider het verband tussen alcohol en kanker, de impact van alcohol op slaap en cognitieve functies, alcoholverslaving en het risico op het syndroom van Korsakov.
Alcohol en Kanker: het Verband uitgelegd
Alcoholgebruik is sterk verbonden met een verhoogd risico op verschillende soorten kanker. Wanneer alcohol wordt afgebroken in het lichaam, ontstaat aceetaldehyde, een schadelijke stof die DNA kan beschadigen en de kans op mutaties verhoogt.
Daarnaast kan alcohol hormonale veranderingen veroorzaken, zoals verhoogde oestrogeenspiegels, die bijdragen aan het ontstaan van bepaalde kankers, zoals borstkanker.
Ook verstoort alcohol de opname van essentiële voedingsstoffen en kan het andere kankerverwekkende stoffen, zoals die in tabak, versterken.
De meest geassocieerde vormen van kanker zijn die van de mond, keel, slokdarm, lever, borst, en darm.
Het risico op kanker stijgt met de hoeveelheid alcohol die wordt geconsumeerd, en zelfs matig gebruik kan schadelijk zijn.
De impact van alcohol op slaap en cognitieve functies
Impact op de slaap: Alcohol kan aanvankelijk een kalmerend effect hebben, waardoor mensen sneller in slaap vallen. Echter, de invloed op de slaap is uiteindelijk overwegend negatief omdat het ook zorgt voor verstoorde slaapcycli, denk hierbij aan REM-slaap, en fragmentatie van de slaap omdat je vanwege het stimulerende effect van alcohol lichter gaat slapen en vaker ontwaakt gedurende de nacht.
Ook kan alcohol bijdragen aan de verergering van ademhalingsproblemen zoals slaapapneu doordat het de spieren in de keel ontspant. Dit kan weer leiden tot luid snurken en gevaarlijke onderbrekingen van de ademhaling tijdens de slaap.
Impact op cognitieve functies: Alcohol beïnvloedt het geheugen, de concentratie, en het beoordelingsvermogen negatief, zowel op de korte als lange termijn. Bij chronisch gebruik kan blijvende schade optreden aan de hersenen.
Alcoholmisbruik, afhankelijkheid en het risico op Korsakov
Alcoholmisbruik, het regelmatig drinken van alcohol met schadelijke gevolgen, kan leiden tot afhankelijkheid van alcohol. Dit betekent dat de persoon niet alleen een sterke drang naar alcohol ervaart, maar ook ontwenningsverschijnselen krijgt wanneer hij of zij stopt met drinken. Bij afhankelijkheid speelt tolerantie ook een rol, wat inhoudt dat er steeds meer alcohol nodig is om dezelfde effecten te voelen.
Afhankelijkheid van alcohol kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, waaronder het syndroom van Korsakov. Chronisch alcoholgebruik kan leiden tot een tekort aan vitamine B1 (thiamine), wat cruciaal is voor hersenfuncties. Dit tekort aan deze vitamine kan op den duur het Wernicke-Korsakov-syndroom veroorzaken, waarbij het syndroom van Korsakov ernstige, onomkeerbare geheugenproblemen en hersenschade veroorzaakt. Mensen met Korsakov hebben moeite om nieuwe informatie te onthouden en vullen geheugenlacunes vaak onbewust aan met verzonnen verhalen.
Adviezen rondom Alcoholconsumptie
Het beste advies is om geen alcohol te drinken en anders om in ieder geval de inname te beperken, dus om niet meer dan 1 glas alcohol per dag te drinken. Ook is het verstandig om niet dagelijks te drinken, plan minstens 2 alcoholvrije dagen per week in.
Vermijd het drinken van veel alcohol in korte tijd omdat dit kan leiden tot acute gezondheidsrisico ‘s. Probeer je alcoholconsumptie te spreiden en drink langzaam als je drinkt.
Vermijd alcohol tijdens de zwangerschap, bij het gebruik van bepaalde medicatie, of als je een gezondheidsprobleem hebt dat door alcohol kan verergeren. En natuurlijk drink nooit als je van plan bent om met de auto te gaan rijden.
Alcohol en voeding
Alcohol kan de opname van essentiële voedingsstoffen verstoren. Eet een gebalanceerd dieet en zorg voor voldoende inname van vitaminen en mineralen, vooral als je regelmatig drinkt. Ook kun je overwegen om voedingssupplementen te gebruiken omdat deze kunnen helpen om de negatieve effecten van alcohol op het lichaam te verminderen, vooral omdat alcohol het vermogen van het lichaam om bepaalde voedingsstoffen op te nemen en te gebruiken, kan aantasten.
Bij regelmatig alcoholgebruik kun je met name tekorten krijgen aan:
Vitamine B1 (Thiamine): Alcohol kan de opname van vitamine B1 (thiamine) grondig verstoren, wat belangrijk is voor de hersenfunctie en het zenuwstelsel. Een langdurig tekort aan vitamine B1 kan ernstige gevolgen hebben zoals depressie, angst en geheugenverlies. Dit kan weer leiden tot hersenziektes met bijvoorbeeld ongecontroleerde motoriek en verwardheid tot gevolg. En op langere termijn kan het zelfs leiden tot blijvende hersenbeschadiging zoals bij het syndroom van Korsakov met onherstelbaar geheugenverlies.
Foliumzuur: Alcoholgebruik vermindert de opname van foliumzuur, wat essentieel is voor de aanmaak van DNA en de productie van rode bloedcellen.
Een vitamine B-complex supplement kan bijzonder nuttig zijn, aangezien B-vitaminen cruciaal zijn voor energieproductie, hersenfunctie, en het zenuwstelsel. Dit is vooral belangrijk voor thiamine (B1) en foliumzuur (B9), die vaak worden uitgeput door alcoholgebruik.
Vitamine C en antioxidanten: Alcohol kan oxidatieve stress verhogen, wat cellulaire schade veroorzaakt.
Magnesium: Alcoholgebruik kan leiden tot een magnesiumtekort, wat spierkrampen, vermoeidheid, en slaapstoornissen kan veroorzaken. Magnesiumsupplementen kunnen helpen deze tekorten aan te vullen.
Omega-3 vetzuren: Omega-3 vetzuren, zoals die in visolie of algenolie, kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingen en ondersteunen de hersenfunctie. Ze zijn ook gunstig voor het hart, dat kan worden beïnvloed door overmatig alcoholgebruik.
Vitamine D: Alcohol kan de leverfunctie beïnvloeden, wat van invloed is op de activering van vitamine D. Een vitamine D-supplement kan nuttig zijn, vooral als je niet voldoende zonlicht krijgt.
Probiotica: Alcohol kan de darmflora verstoren, wat kan leiden tot spijsverteringsproblemen. Probiotica kunnen helpen om een gezonde darmflora te ondersteunen en de spijsvertering te verbeteren.
Multivitaminen: Een goede multivitamine kan helpen om de algemene voedingsstoffen aan te vullen die mogelijk tekortschieten door alcoholgebruik, vooral B-vitaminen, vitamine C, en zink.
Hoewel deze vitamines en mineralen belangrijk zijn bij het drinken van alcohol, is het allerbeste natuurlijk om je alcoholgebruik te minderen of om helemaal te stoppen.
Als je merkt dat je steeds vaker drinkt of dat je moeite hebt om te stoppen, zoek dan allereerst professionele hulp. Alcohol kun je beschouwen als een maatschappelijk geaccepteerde drug, waarvan je afkickverschijnselen kunt krijgen als je plotseling stopt met het gebruik ervan. Vroegtijdige interventie kan ernstige problemen helpen voorkomen.
Conclusie
Alcohol is een legale, maatschappelijk geaccepteerde drug die bij veel sociale gelegenheden genuttigd wordt. Veel mensen drinken echter dagelijks te veel alcohol waardoor er een grote kans is op allerlei problemen waaronder onherstelbare schade aan je lichaam bij chronisch alcoholmisbruik.
Een gezonde, gevarieerde voeding met voldoende vitaminen en mineralen is essentieel voor mensen die regelmatig alcohol drinken. Voedingssupplementen zoals multivitaminen, B-complex, magnesium, en omega-3 vetzuren kunnen helpen om de tekorten aan te vullen en de negatieve effecten van alcohol op het lichaam te verminderen. Maar natuurlijk is het beter om geen alcohol of heel weinig te drinken. Als je merkt dat je steeds vaker drinkt of dat je moeite hebt om te stoppen, zoek dan allereerst professionele hulp.
We hopen je dat je meer inzicht hebt gekregen in de negatieve effecten van alcohol op je gezondheid. Bij Meditech Europe staan we klaar om je te ondersteunen bij het vinden van een gezonde balans voor je lichaam en geest. We kunnen je ook advies geven op het gebied van voedingssupplementen, neem dan contact met ons op voor meer informatie.
Made with